Ateny

Spacer po uliczkach Atenach to okazja do odkrywania bogatej historii i kultury miasta. 

Zwiedzanie Aten można zaplanować na dwa sposoby:

- w ramach budżetowego spaceru po centrum, podczas którego można zobaczyć większość zabytków z ciekawej perspektywy,

- kupując karnety na kilka atrakcji (więcej info na dole).

Legenda o pochodzeniu nazwy miasta

Podobno nazwa miasta wzięła się od kłótni na Olimpie. Posejdon i Atena pokłócili się o prawa do własności, dlatego mieszkańcy prosili bogów, aby dali im prezent - wybierając lepszy, wybiorą patrona miasta.

Posejdon trzasnął trójzębem o skałę, z której trysnęła woda. Mieszkańcy nie byli zadowoleni, bowiem woda była słona.
Atena natomiast dotykiem włóczni zasadziła obok źródełka Posejdona pierwsze drzewo oliwne. Prezent bogini bardzo spodobał się mieszkańcom, dlatego nadali miastu nazwę od jej imienia.

Ateny budżetowo

Za budżetowym zwiedzaniem Aten przemawia ukształtowanie terenu.

Wiele miejsc można zobaczyć z perspektywy naturalnych tarasów widokowych.

Dzięki wielu naturalnym wzniesieniom możemy podziwiać nie tylko starożytne ruiny, ale także klimatyczne dzielnice starego miasta.

Miasto pełne jest zabytków czy dzielnic o wyjątkowej atmosferze - tutaj Plaka widziana z Akropolu.

Na potrzeby budżetowego zwiedzania Aten zaplanowaliśmy spacer uwzględniający punkty widokowe oraz miejsca warte uwagi ze względu na duże natężenie zabytków na 1 m².

Idziemy na spacer.

Plac Monastiraki

Zwiedzanie rozpoczynamy od placu Monastiraki, który w rzeczywistości jednym z bardziej turystycznych miejsc w Atenach, ale za to z ładnym widokiem na Akropol. 

Plac Monastiraki.

Szybko opuszczamy plac i wąskimi uliczkami wyruszamy w stronę Forum Rzymskiego, wcześniej - jako rozgrzewkę - odwiedzamy pochodzącą z 132 r. p.n.e. Bibliotekę Hadriana.

Z biblioteki niewiele zostało, ale tak właśnie wygląda zwiedzanie antycznych zabytków w plenerze.

Forum Rzymskie (Agora)

Najważniejszym miejscem każdego miasta pod butem Rzymu było Forum, które najczęściej istniało równolegle z greckim odpowiednikiem. 

Dzisiejsze Forum to już ruiny - głównie Brama Ateny i Wieża Wiatrów.

Po placu otoczonym kolumnadą zostało niewiele, dlatego nie widzimy sensu płacić za wstęp i po pobieżnych oględzinach ruszamy dalej.

Najciekawszym zabytkiem w tym miejscu wydaje się być umieszczona w dalszej części placu niewielka ośmiokątna wieża meteorologiczna zwana Wieżą Wiatrów. 

Wieża Wiatrów została wyposażona w zegary słoneczne i wiatrowskaz.

Darmowy punkt widokowy Areopagu

Ruszamy w stronę niepozornego, ale dość ważnego turystycznego miejsca - wzgórza Areopagu w Atenach (niegdyś zwanego Wzgórzem Aresa).

Na wzgórze można wejść schodkami po stromej stronie lub na dziko od zachodu.

Udając się na szczyty przejdziemy koło parku archeologicznego agory ateńskiej. Znajduje się tam kilka ciekawych zabytków - zobaczymy je nie wydając ani jednego euro.

W centralnym miejscu znajduje się Agora ateńska, czyli odpowiednik rzymskiego forum. Plac był centrum Aten zanim swoje porządki zaczęli wprowadzać Rzymianie.

Wśród ruin można zobaczyć m.in. świątynię Hefajstosa oraz pozostałości antycznych budowli i pomników. 

Świątynię Hefajstosa to najlepiej zachowany budynek greckiej agory. 

Dawniej w agorze odbywały się spotkania, debaty oraz handel.

Na uwagę zasługuje dobudowany w X wieku kościół Świętych Apostołów z Solakis.

Wchodząc łagodnym zboczem, z Areopagu możemy obejrzeć panoramę zachodnich Aten.

Uwagę przykuwa budynek z kopułą - to Narodowe Obserwatorium.

Z najwyższego punktu wzgórza Areopagu zobaczymy Akropol, czyli symboliczne serce Aten wraz ze znajdującymi się na szczycie świątyniami, w tym m.in. Partenon i Erechtejon.

Od frontu Akropol zdobi Propylon - brama z kolumnadą, a te mrówki na schodach to turyści.

Z tego miejsca zobaczymy wiele zabytków starożytności ukrytych pomiędzy kamienicami, jednak uwagę kradnie zlokalizowana nieco na północ od Akropolu - Stoa Attalosa - niegdyś miejsce spotkań Greków, a obecnie muzeum.

Budynek otacza imponująca kolumnada, o boku długim na 116 metrów. 

Schodzimy ze wzgórza i kierujemy się do centrum miasta.

Plaka i Anafiotika

Akropol mijamy od południa, przechodzimy koło znajdujących się u podnóża zabytków. Większość z nich można, choć w pewnej odległości, zobaczyć bezpłatnie i tego się trzymaliśmy. 

Opuszczamy ścisłą okolicę Akropolu i wchodzimy do niewielkiej klimatycznej enklawy zwanej Anafiotika.

Uliczki Anafiotika.

Anafiotika jest częścią dzielnicy Plaka - malowniczego starego miasta z wąskimi uliczkami i tradycyjnymi greckimi domami.

Zwiedzanie rozpoczynamy od położonego na tle Akropolu białego kościoła pw. św. Jerzego ze Skały.

W Anafiotika jest uliczka z muralami - to zaledwie kilka obrazów, ale tworzą one niezwykły klimat. Najwyraźniej turyści w pogoni za zabytkami antyku omijają to miejsce szerokim łukiem. 

Oczywiście musieliśmy zapozować.

Dłuższą chwilę spacerujemy wąskimi uliczkami, aby w końcu przejść do reprezentacyjnej części Plaki.

Plaka urzekła nas uroczymi widokami - tutaj niemal każdy kąt jest niezwykle fotogeniczny. 

W dzielnicy Plaka znajduje się Katedra Zwiastowania Matki Bożej - najważniejsza ateńska świątynia z elementami architektury bizantyjskiej i neoklasycznej.

Katedra Zwiastowania Matki Bożej.

W jednej z uliczek znaleźliśmy miejsce wolne od turystów, gdzie w spokoju mogliśmy zjeść coś lokalnego.

Z Plaki wychodzimy ulicą Adrianoy - będącą w rzeczywistości długim na 400 metrów bazarem z pamiątkami i rękodziełem. 

Co by tu kupić?

Łuk Hadriana, Świątynia Zeusa i Stadion Panatenajski

Przechodzimy na drugą stronę ulicy Wasilisa Amaliasa wprost na Łuk Hadriana oraz Świątynię Zeusa.

Z okazałego marmurowego łuku została brama wspierająca kilka kolumn.

Nieco dalej na otwartym terenie znajdują się pozostałości świątyni Zeusa Olimpijskiego. Do dnia dzisiejszego dotrwało zaledwie kilka kolumn. 

Olimpiejon. Czy warto podejść bliżej za 8 euro?

Z tego miejsca ruszamy jeszcze pod Stadion Panatenajski, na którym w 1896 roku odbyła się pierwsza nowożytna olimpiada.

Stadion Panatenajski został gruntownie odrestaurowany i dziś wykorzystywany jest podczas organizacji różnego rodzaju imprez - nie tylko sportowych.

Stadion Panatenajski robi niesamowite wrażenie z bliska.

Ogród Narodowy

Zostało nam jeszcze jedno miejsce - dla odmiany kompletnie zielone - Ogród Narodowy, w którym zostaniemy dłuższą chwilę.

Zaprojektowany we wczesnych latach XX wieku park udostępniany jest bezpłatnie.

Ogród oferuje różne strefy tematyczne, jak pokryte zielenią pergole, jeziorko, małe zoo oraz - naszym zdaniem robiącą ogromne wrażenie - aleję palmową.

Aleja palmowa jest tutaj niezłą atrakcją. 

Zmiana warty przed Parlamentem

Z ogrodu wychodzimy przy budynku parlamentu prosto pod grób nieznanego żołnierza.

Płaskorzeźba nagrobku.

O każdej pełnej godzinie pod budynkiem parlamentu w Atenach dokonuje się uroczysta zmiana warty, co szczególnie polecamy uwzględnić w programie zwiedzania.

Kadr ze zmiany warty. Wydarzenie ściąga masę gapiów.

Zmiana warty to ciekawy spektakl. Polecamy zobaczyć samemu - więcej fotek w galerii.

Bezpłatne wystawy w metrze

Listę budżetowych atrakcji zamykają ekspozycje w metrze.

Tak, to prawda. Na wybranych stacjach metra w Atenach wystawiono zabytki znalezione podczas budowy lub całe stanowiska archeologiczne, jak np. na placu Syntagma. 

Po lewej ściana stanowiska archeologicznego z opisanymi zabytkami.

Poza ceramicznymi naczyniami z wystawki wyeksponowano przekrój przez warstwy ziemi z zaznaczonymi miejscami pochówku (IV wiek p.n.e.) oraz wystającą rurę do rozprowadzania wody z akweduktu (V wiek p.n.e.)

Rurociąg doprowadzający wodę z akweduktu (V wieku p.n.e.)

Dni bezpłatnego zwiedzania

Dni bezpłatnego zwiedzania atrakcji (w tym Akropolu):

• 6 marca (Dzień Pamięci Meliny Mercouri)
• 18 kwietnia (Międzynarodowy Dzień Zabytków)
• 18 maja (Międzynarodowy Dzień Muzeum)
• ostatni weekend września (Europejskie Dni Dziedzictwa Kulturowego)
• 28 października
• Każda pierwsza niedziela miesiąca (nie polecamy)

Dni bezpłatnego zwiedzania Muzeum Akropolu:

• 25 marca
• 18 maja (Międzynarodowy Dzień Muzeum)
• 28 października

W pierwszą niedzielę miesiąca: kolejka po bezpłatne wejściówki.

Ateny na bogato

Strona finansowa przedsięwzięcia związanego z biletami do zabytków starożytności nie rysuje się kolorowo. Gdybyśmy chcieli odwiedzić najważniejsze miejsca, na bilety trzeba wydać 93 euro (poza sezonem 49 euro).

Ceny biletów (ulgowe 50%) wstępu na najważniejsze miejsca wygląda następująco:

• Akropol - 22 euro
• Agora ateńska - 10 euro
• Agora rzymska - 10 euro
• Świątynia Zeusa Olimpijskiego - 8 euro
• Kerameikos - 8 euro
• Biblioteka Hadriana - 6 euro
• Lykeion - 4 euro
• Narodowe Muzeum Archeologiczne - 12 euro
• Muzeum Akropolu - 15 euro (poza sezonem 10 euro)

Poza sezonem (listopad-marzec) cena biletów normalnych wynosi 50% (ulgowe bez zmian).

Dobry moment, żeby wejść na Akropol, jest poza sezonem.

Najbardziej opłacalnym rozwiązaniem jest bilet łączony (Acropolis & Slopes), który kosztuje 30 euro.

Obejmuje siedem miejsc:

• Akropol (jednorazowy 22 euro)
• Agora ateńska + muzeum (jednorazowy 10 euro)
• Agora rzymska(jednorazowy 10 euro)
• Świątynia Zeusa Olimpijskiego(jednorazowy 8 euro)
• Kerameikos (jednorazowy 8 euro)
• Biblioteka Hadriana (jednorazowy 6 euro)
• Lykeion (jednorazowy 4 euro)
• Północne i południowe zbocza Akropolu (zwiedzanie wliczone w cenę biletu na Akropol).

30 euro zamiast 68 to spora oszczędność. Warto pamiętać, że bilet jest ważny pięć dni, a każdą atrakcję można odwiedzić tylko raz.

Propyleje, czyli budynek bramny Akropolu.

Biura turystyczne oferują skrojone specjalnie pod turystów pakiety nazywane Combo Ticket Pass - w obiegu jest ich ponad pięćdziesiąt - najczęściej oferują zwiedzanie z przewodnikiem.

Pakiety można zakupić już od 45 euro, ale taki naprawdę ciekawy będzie kosztować dużo więcej - nawet 100 euro. 

Akropol

Cena biletu na Akropol powala, bo na szczycie poza ruinami zabytków jest tylko taras widokowy. W każdym razie polecamy zobaczyć choć raz w życiu. 

Partenon w teleobiektywie.

Najważniejsze z nich to:

• Partenon - świątynia poświęcona Atenie Dziewicy.
• Erechtejon - świątynia zbudowana na cześć jednego z ateńskich władców.
• Świątynia Ateny Nike (Ateny Zwycięskiej).
• Pandrosejon - sanktuarium dedykowane córce Kekropsa. Prawdopodobnie rosło w nim święte drzewo oliwne Ateny (znane z opowieści o powstaniu nazwy miasta).
• Warto zwrócić uwagę na monumentalne wejście na Akropol, czyli Propyleje.
• Na południowo-zachodnim stoku znajduje się Odeon Heroda Attyka, wzniesiony ku pamięci ukochanej małżonki.

Widownia w Odeonie Heroda Attyki.

Ciekawe muzea

Muzeum Akropolu znajduje się u stóp wzniesienia i prezentuje bogate zbiory starożytnych artefaktów, rzeźb i innych dzieł sztuki, związanych z historią Akropolu.

Muzeum Akropolu widziane z... Akropolu.

Narodowe Muzeum Archeologiczne to największe muzeum archeologiczne w Grecji, prezentujące imponujące zbiory sztuki i artefaktów z całej Grecji.

Fasada gmachu muzeum.

Co zjeść?

Kuchnia grecka jest głęboko zakorzeniona w kulturze helleńskiej. Poprzez śródziemnomorski charakter posiada cechy wspólne dla kuchni włoskiej, bałkańskiej, tureckiej, lewantyńskiej i cypryjskiej.

Bałkańskie przysmaki :)

Pomimo trzech wizyt w Grecji nie mieliśmy zbyt dużo czasu na dokładne sprawdzenie menu. Polecamy zajrzeć do naszego przewodnika po zbliżonej kulturowo kuchni Cypru oraz sprawdzić poradniki kulinarne z Bałkanów:

Polecamy szukać restauracji w dzielnicy Plaka. Znajdują się tam place pełne lokali gastronomicznych w typowym klimacie bałkańskim, a nawet restauracje na schodach.

Plac z restauracjami. 

Komunikacja miejska, dojazd na lotnisko

Po Atenach najwygodniej poruszać się metrem, na które składają się trzy linie.

Najdłuższa, niebieska linia, dociera na lotnisko, gdzie od razu po przylocie proponujemy zaopatrzyć się w bilet trzydniowy za 20 euro. Pozwala on jeździć po aglomeracji również autobusami i tramwajami oraz wrócić na lotnisko bez dodatkowej opłaty.

Bilety kupujemy w automacie w formie papierowej.

Kartonik przykłada się do czytników przy wejściu do metra lub do pojazdu. 

Aby kupić bilet na trzy dni w automacie wybieramy:

• “Athens and Airport Round” - do wyboru jest bilet 90-cio minutowy (9 euro) lub na 3 dni (20 euro). To najlepsza opcja, jeśli przylatujemy do miasta na city break.
• “Athens and Airport” - jednorazowa oferta biletowa za 9 euro - bilet ważny na 90 minut (w tym przejazd lotnisko-centrum Aten).

Na obszarze aglomeracji ateńskiej funkcjonuje gęsta sieć zbiorkomu: autobusy, trolejbusy oraz kilka linii nowoczesnego tramwaju.

Do portu w Pireusie można dojechać metrem, koleją podmiejską oraz tramwajem.

Tramwaj łączący Ateny z Pireusem.

Nie tylko metro jeździ na lotnisko - również kolej podmiejska „Proastiakos”.

• Dojazd na lotnisko z centrum Aten trwa ok. 30 minut.
• Z portu Pireus (bezpośrednia niebieska linia) ok. 65 minut.

Po weekendzie pełnym wrażeń wracamy na lotnisko :D

Należy pamiętać, że nie wszystkie pociągi niebieskiej linii dojeżdżają na lotnisko w Atenach, a tylko te oznaczone piktogramem samolotu.