Wiking i Wilkołak. Podróżujemy dużo i tanio, ale nie robimy z tego tajemnicy.
Strzelin
Największy kamieniołom w Europie oraz wyjątkowe zabytki romańskie

City Break: Strzelin

Serial: "City Break"
Dwie historyczne wizytówki miasta w nowym wydaniu - strzelec i wieża ratuszowa | fot. Wojciech Kulig
Adres
Miejsca, które odwiedziliśmy, możesz odnaleźć w Mapach Google — korzystamy ze współrzędnych lub kodu Plus Code (jeśli jest podany).
Szukaj w Mapach Google

Strzelin słynie z największego w Europie kamieniołomu oraz wyjątkowych zabytków architektury romańskiej.

Polska
dolnośląskie
City Break
Strzelin
współpraca
Wojciech Kulig Opublikowano: czwartek, 17-10-2019 r. Ostatnia modyfikacja: 22-04-2025 r.

Dziś, po latach ciężkiej pracy wielu ludzi odzyskuje blask i staje się popularnym kierunkiem turystycznym.

Wiele osób twierdzi, że w nie ma tutaj nic ciekawego - to nieprawda. Atrakcje w Strzelinie są i jest ich całkiem sporo, trzeba tylko poszukać. Jeśli jednak nam nie wierzycie - polecamy przeczytać poniższy tekst. 

dworzec 1

Historia z granitem w tle

Spacer po Strzelinie warto rozpocząć od położonego koło dworca kolejowego skweru, gdzie ustawiono dziewięć brył skalnych.

Z ustawionych tablic dowiemy się więcej na temat granitu, z którego słynie miasto, bowiem w Strzelinie znajduje się największy kamieniołom w Europie.

W parku można zagrać w grę edukacyjną Znajdź granit Strzeliński. 

DSC09506

Zabytki w ścisłym centrum

Na rynek polecamy wejść od ulicy Książąt Brzeskich. W jego rogu znajduje się jedyna zachowana pamiątka po Piastach w Strzelinie - bogato zdobiony renesansowy Dom Książąt Brzeskich. Według niektórych źródeł, w 1815 roku, w tym miejscu mieli się spotkać car Aleksander I i król pruski Fryderyk Wilhelm III. Wcześniej w mieście istniał książęcy zamek, ale nie został po nim żaden ślad.

Za dworkiem znajduje się kościół Podwyższenia Krzyża Świętego, który powstał w XV wieku i do dziś nosi cechy pierwotnej gotyckiej formy. Początkowo należał do sióstr klarysek, następnie do braci augustynian, którzy zajmowali go od 1810 roku. Podczas II Wojny Światowej został częściowo wysadzony.

Przy kościele zobaczymy mały ogród z Kalwarią Strzelińską. Znajdziemy w nim wiele form kamiennych, m.in. zabytkowy pręgierz z dziesięcioma przykazaniami, figurę Chrystusa na kolumnie i pomnik Jana Pawła II

DSC09453

Samotna wieża i burzliwe losy ratusza

Niegdyś piękny rynek o renesansowej zabudowie został praktycznie zrównany z ziemią - Na miejscu kamienic stanęły bloki z wielkiej płyty.

Na środku rynku zauważymy samotną wieżę ratuszową, która została odbudowana zaledwie kilka lat temu. Losy ratusza również nie były szczęśliwe - w XVII i XVIII wieku trawiły go pożary, a po odbudowie już na początku XIX wieku w wieżę trafił piorun wymuszając rozbiórkę budynku.

Wieżę wysadzono pod koniec II Wojny Światowej na polecenie ostatniego niemieckiego burmistrza, a w 2011 roku zakończono odbudowę obecnej według renesansowego pierwowzoru. 

DSC09485

Z tarasu widokowego wieży ratuszowej można podziwiać panoramę miasta oraz ziemi strzelińskiej, Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich oraz Równiny Wrocławskiej. 

W wieży znajduje się ekspozycja miejska, gdzie na jednej z wystaw prezentowana jest kolekcja minerałów, pochodzących głównie z ziemi strzelińskiej i okolic. Inna wystawa dotyczy przedwojennego Strzelina i regionu.

W starej części wieży znajdował się dawniej loch głodowy. Na ścianach odkryto napisy i rysunki wykonane przez osadzonych tam skazańców. 

DSC09488

W drodze powrotnej na dworzec kolejowy warto przejść koło dwóch budynków - nieoczywistych atrakcji Strzelina. Pierwszy z nich - widoczny na poniższym foto w lewym dolnym rogu to budynek dawnego więzienia (dziś dom mieszkalny). Drugi - widoczny w tle ceglany gmach - to siedziba strzelińskiego oddziału Poczty Polskiej.

C0283T01

Romańska rotunda

Skręcając na wschód, zobaczymy prawdziwą perłę pochodzącą z XII wieku - to romańska rotunda świętego Gotarda. Wybudowana z łamanego granitu, posiada cechy gotyckie.

Od strony południowej, do rotundy prowadzi romański portal, a epitafia wmurowane w ściany świątyni pochodzą z XVIII wieku, a przy ulicy Staromiejskiej zobaczymy niewielki kościół Matki Chrystusa i św. Jana Ewangelisty, który prawdopodobnie pochodzi z początku XII wieku.

Podczas wojen husyckich kościół uległ znacznym zniszczeniom, czego następstwem były regularne przebudowy.

W latach 80 XX wieku, ewangelicy zgodzili się oddać świątynie katolikom pod warunkiem jej odnowy i umożliwienia im odprawiania swoich nabożeństw. Umowa ta ważna jest po dzień dzisiejszy.

Góra Parkowa

Podróż po Strzelinie kończymy na niewielkim wzgórzu, gdzie według podań bierze początek miasto Strzelin. Wzgórze Maryjne, inaczej zwane Górą Parkową, jest początkiem grzbietu Wzgórz Strzelińskich oraz trasy na Gromnik. 

Zgodnie z legendą, żona Bolka I wystrzeliła stąd strzałę, która opadła w centrum dzisiejszego rynku. Tak powstało lokowane 30 listopada 1292 roku miasto. 

Jedna z miejskich legend dotyczy znajdującego się tutaj  kamienia. Głosi, że Maryja z Józefem i Jezusem uciekała tędy przed Herodem. Według innych podań objawiła się tutaj Maryja i przestrzegała przed niebezpieczeństwem wojen husyckich. 

DSC09475

Co jeszcze zobaczyć?

Strzelin to niewątpliwie miejsce warte zobaczenia. Miasto położone wśród wzgórz jest idealnym miejscem do spacerów - świadczy o tym spora ilość szlaków turystycznych i rekreacyjnych ścieżek rowerowych.

DSC09500

Współpraca

Odcinek powstał przy współpracy Urzędu Miasta i Gminy w Strzelinie